Blog 115 jaar #40: Bob Janse, voetbalvader voor velen

‘Ik verdiende een schijntje (…): 12 duizend piek per jaar’, haalde Bob Janse in 1999 met Piet Ocks van het Rotterdams Dagblad herinneringen op aan zijn tijd als trainer. ‘Maar Excelsior is voor altijd een bijzondere club geweest. Altijd vijfduizend man publiek en elk jaar waren er financiële problemen, maar Henk Zon kwam er altijd uit. Prachtige man.’

Ocks maakte een serie verhalen met Janse, vol heerlijke anekdotes: ‘We moesten een keer naar een bruiloft van een speler, Jan Slavenburg. Henk met een strijkplank onder zijn arm, en ik erheen. We komen binnen – Henk zet die strijkplank in een hoek – en wij gelijk in de polonaise. Kijk ik om me heen, zie ik geen enkele bekende. Zaten we in de verkeerde zaal. Buiten stond een ploegje spelers zich rot te lachen.’

Bob Janse werd in 1956 voor het eerst hoofdtrainer van Excelsior. Hij zou – verdeeld over drie perioden – zo’n tien jaar bij Excelsior werkzaam zijn. Zijn liefde voor de club werd vooral veroorzaakt door voorzitter Henk Zon. ‘Die man kon ik niks weigeren – dat was zo’n moordvent’, zei hij tegen Ocks.

In zijn eerste periode werkte Bob Janse zes jaar achtereen bij Excelsior. ‘Ik trainde alles, het eerste, de lagere elftallen, de jeugd’, vertelde hij in 1978 in Voetbal International. ‘Ik kende iedereen, de ster van het eerste, maar ook dat kereltje uit het achtste. Er zijn maar weinig trainers die onder zulke omstandigheden moesten werken. Je moet het de mensen met dubbeltjes en kwartjes naar de zin zien te maken.’

Want geld was er amper in de beginjaren van het betaalde voetbal. Janse werd vrijwel dagelijks met het gebrek aan financiële middelen geconfronteerd. ‘Ik dacht wel eens na over geld, maar god, ik had het zo naar m’n zin. Het contract liep steeds maar door. Ik zag weinig brood in verkassen, ik hoorde gewoon bij Excelsior.’

,,Ik was als trainer in staat om in korte tijd van een elftal een familie te maken’’, vertelde Janse in 2002. ,,Daarbij kwam humor op de eerste plaats. Op het veld kon ik een echt beest zijn, maar na afloop sloeg dat om en was ik altijd in voor een grapje. Ik was niet iemand die vooraf zijn training op papier voorbereidde. Ik ging gewoon een uurtje met mijn ogen dicht op de massagetafel liggen om me voor te bereiden.’’

Na zes seizoenen Excelsior vertrok Janse naar Hermes DVS en hij werd opgevolgd door Rinus Smits. In 1968 – nadat fusieplannen met Xerxes/DHC niet waren doorgegaan – ging Henk Zon naar de sportzaak van Bob Janse aan de Oostzeedijk om hem over te halen terug te keren op Woudestein. Hij stond naar eigen zeggen niet te springen, maar ja… het was Henk Zon die hem vroeg.

Het zouden gloriejaren worden voor Excelsior, dat in twee jaar tijd van de tweede naar de eredivisie promoveerde. Thijs Libregts over zijn trainer uit deze periode: ,,Bob was ongecompliceerd, een man die dag en nacht met Excelsior bezig was. Hij was full time beschikbaar. Als Eddy van der Roer vanwege zijn werk alleen ’s middags kon trainen, kwam Bob speciaal voor hem naar Woudestein. Hij wist bovendien een goede sfeer te creëren. Bob paste echt perfect bij de club. Gewoon doen, dan doe je als gek genoeg, was zijn motto.’’

Uit het Rotterdams Dagblad over de promotie naar de eerste divisie in 1969: ‘We hadden met 1-0 gewonnen bij Sportclub Drente en waren meteen het eerste jaar gepromoveerd naar de eerste divisie, vraagt Henk Zon de chauffeur op de terugreis, vlak voordat we met de bus Kralingen binnenreden: kan het dak open, want er zullen wel wat mensen ons opwachten. Die chauffeur nog eens extra luid claxonneren, wij met ons hoofd boven het dak uit, draait-ie Woudestein op en… helemaal niemand, noppes.’

Een jaar later, in 1970, promoveerde Excelsior naar de Eredivisie. ‘Aan opbouw, op het moment dat Excelsior in de eredivisie terecht kwam, kon je niet denken’, vertelde hij tegen Voetbal International. ‘En dan, als ik een trainer hoor zeggen: we moeten aan opbouw denken, vind ik dat zo’n man maar in de bouw moet. Je moet, zeker bij Excelsior, naar het heden kijken. Je komt er niet aan toe om verder te kijken.’

Bob Janse tobde in zijn eerste eredivisiejaar met zijn gezondheid, waardoor Jaap Kouters zijn taken tijdelijk moest waarnemen. Na dat seizoen stapte hij op, de club zat qua selectie aan het plafond en geld voor versterkingen was er niet.

Nog één keer liet hij zich daarna overhalen, dat was toen Excelsior Thijs Libregts in 1975 wilde aanstellen als hoofdtrainer. Die had niet de benodigde papieren en dus zat Janse naast hem op de bank. Het werd geen succes, volgens Janse omdat Libregts niets van hem wilde aannemen, en Excelsior degradeerde. Hij zette hierna een punt achter zijn trainerscarrière.

Op 12 januari 2009 werd in de businessruimte van Excelsior een plaquette onthuld: ‘Ter ere van Bob Janse, een legendarische Rotterdamse trainer, een voetbalvader voor velen’. Janse was twee maanden eerder, op 6 november 2008, op 88-jarige leeftijd overleden. De term ‘voetbalvader’ was door Willem van Hanegem gebruikt in een interview om zijn gevoel voor zijn ontdekker Bob Janse te beschrijven. De plaquette hangt tegenwoordig in het supportershome, vrijwel naast die van Jan Bak.

Uit Voetbal International, 1978: ‘Ik zeg als trainer dat er geen tweede club is waar je zo fijn kunt werken als bij Excelsior. Het is een kwestie van accepteren. Er is niemand die zich met je bemoeit, als je tenminste je werk goed doet.’ Hij voegde daar nog aan toe: ‘Niet elke trainer is geschikt voor Excelsior. Een vereiste is eigenlijk dat je Rotterdammer bent.’